تدلیس یا فریب در ازدواج

یکی ازمسائلی که دربرخی ازدواجها رخ می دهد و منجر به تشکیل پرونده ی حقوقی یا کیفری در مراجع قضایی می شود تدلیس است. تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف معامله شود.(ماده438قانون مدنی) به طورکلی،نگفتن تمام حقیقت هم می تواند تدلیس محسوب شود.

ماده1128قانون مدنی:هرگاه دریکی ازطرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصود است، برای طرف مقابل حق فسخ ایجاد می شود،خواه حق وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متباینا بران واقع شده باشد یعنی درجایی قید نشده اما بنای ازدواج بر آن باشد.

موارد فریب در ازدواج

 دعاوی کیفری واردی که فریب در ازدواج محسوب شده و باعث ایجاد حق فسخ می شود به شرح ذیل است:

 اگر هر یک از عیوب ذیل حین عقد در مرد بوده و زن از آن مطلع نباشد:

 ۱- جنون (دیوانگی)

۲- خصاء (بیماری جنسی)

۳- مقطوع بودن آلت تناسلی به اندازه‌ای که قادر به عمل زناشویی نباشد.

۴- عَنَن (بیماری جنسی‌ای که بر اثر آن آلت تناسلی مرد نعوظ نمی‌کند) به شرط اینکه حتی یکبار عمل زناشویی را انجام نداده باشد.

 همچنین اگر هر یک از عیوب ذیل حین عقد در زن بوده، ولی مرد از آن بی خبر باشد:

۱– جنون (دیوانگی)

۲– قرن (بیماری جنسی)

۳– جذام (بیماری پوستی)

۴– برص (بیماری پوستی)

۵– افضاء (بیماری جنسی)

۶– زمین‌گیری

۷– نابینائی از هر دو چشم

شرط کردن صفت به صورت‌‌های زیرمحقق می‌‌شود:

 ۱- بیان صفت به صراحت در ضمن عقد، ذکر شود. مثلاً وکیل زوجه می گوید: «موکل خود خانم .. را به عقد ازدواج آقای دکتر... با مهریه... درآوردم.»

۲- مشخص شدن دختر یا پسر، قبل از عقد به صفتی خاص که عقد هم مبتنی بر آن صفت واقع گردد، مانند آنکه دختر و پسر قبل از عقد برای یکدیگر نامه بنویسند و پسر در انتهای نامه با عنوان دکتر ... امضا نماید، یا در صحبت‌های قبل از عقد، دختر یا پسر خود را به دروغ دارای اوصاف خاصی معرفی کنند.

۳- در مورد صفت هیچ گفتگویی نمی‌شود، ولی بر حسب عرف و عادت عقد بر وجود وصف خاصی نسبت به دو طرف منعقد می‌گردد؛ مثلاً اگر پسر یا دختر مطلبی در مورد بیماری خود نگویند، قضاوت عرف بر آن است که لزوماً سالم هستند و دارای بیماری خاص و مهمّی نمی‌باشند.

فریب در ازدواج از منظر قانون مجازات اسلامی

 براساس ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ چنانچه هریک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل: داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هریک از آن‌ها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می‌گردد.