استرداد جهیزیه

استرداد جهیزیه

برای استرداد جهیزیه لازم است دادخواستی تحت عنوان استرداد جهیزیه با رعایت قانون آئین دادرسی مدنی و به انضمام لیست سیاهه جهیزیه که به امضای زوج(شوهر) رسیده است و تصویر برابر با اصل ضمیمه دادخواست نموده و با تنظیم لیستی که به امضائ شهود رسیده و مدارک مثبت زوجیت به دادگاه خانواده محل سکونت زوج ارائه نماید.

زن می تواند در دادخواست خود دستور موقت با قرار تامین خواسته را نیز اضافه نماید تا به دستور دادگاه جهیزیه به صورت موقت به یک نفر حافظ امین تا زمان تعیین تکلیف سپرده شود و پس از رسیدگی حکم به استرداد صادر شود.

  • البته صدور دستور موقت یا تامین خواسته منوط به سپردن خسارت احتمالی تا 20 درصد قیمت جهیزیه در حساب دادگستری است که پس ازقطعیت حکم مسترد می گردد.
  • طبق ماده ۱۱۰۷  قانون مدنی، تهیه اثاث خانه به عهده مرد است و زن اساساً وظیفه ای ندارد جهیزیه ای با خود به خانه همسرش بیاورد و به عنوان اثاث خانه در اختیار مرد قرار دهد، لذا وقتی زن جهیزیه خود را مطالبه کند و بر اساس اقرار مرد، شهادت شهود یا فهرست سیاهه و دیگر دلایل محکمه پسند ثابت شود که زن مقدار و اقلام مشخصی از اثاث البیت را به عنوان جهیزیه به خانه مرد آورده و تحویل مرد داده، هر زمان اراده کند می تواند از زوج این وسایل را پس بگیرد و زوج حق مخالفت ندارد و مکلف است عین این وسایل را متناسب با شأن زوجه به عنوان نفقه برای او فراهم کند. این موضوع به هیچ چیز بستگی ندارد و زن حتی در زمانی که  بدون هیچ مشکلی با همسرش زندگی می کند، می تواند جهیزیه خود را ازهمسرش مطالبه کند.
نکاح

نکاح

نكاح 

طبق ماده1034-هرزني راكه خالي ازموانع نكاح باشد ميتوان خواستگاري نمود. 

موانع نکاح کدامند:

قانون مدنی در موارد 1045 الی 1061 موانع نکاح را به تفصیل بیان کرده است . در پاسخ به این سوال که موانع نکاح کدامند ، بایستی به موادي كه درقانون به صراحت بيان شده  مراجعه كرد.

 1- قرابت برسه نوع است.

  • قرابت نسبي • قرابت سببي  • قرابت رضاعي                                                                                

1-قرابت سببي از طريق ازدواج بين دو نفر كه ممكن است با يكديگر رابطه نسبي نداشته باشند نتيجه مي شود.

2-قرابت رضاعي عبارت از خويشاوندی بين دو نفر در اثر شير خوردن يكي از ديگري و يا شير خوردن دو نفر از يك نفر حاصل ميشود.

3-قرابت نسبي بين فرد با والدين و اجداد يا اولاد را قرابت در خط مستقيم مي‌نامند كه ممكن است صعودي (فرزند با والدين و اجداد) يا نزولي (والدين يا اولاد و اولاد اولاد) باشد.

قرابت فرد با ساير افراد مانند برادر، خواهر، عمو، عمه، خاله و غيره را قرابت در خط اطراف گويند.

 

مطابق ماده 1045قانون مدني نكاح بااقارب نسبي ذيل ممنوع است اگرچه قرابت حاصل ازشبهه يازناباشد:

1-نكاح با پدر و اجداد و يا مادر و جدات هر قدر كه بالابرود.

2-نكاح با اولاد هرقدر كه پايين برود

3-نكاح با برادر و خواهر اولاد آنها تاهر قدر كه پايين برود

4-نكاح باعمات وخالات خود و عمات و خالات پدر و مادر و اجداد و جدات

 

2- شوهر داشتن و استیفای عدد

 شوهر داشتن زن ، مانعی برای ازدواج دوباره است . بعلاوه اینکه مردی که چهار همسر دائم دارد نمی تواند برای بار پنجم ازدواج دائم کند .

3- عدّه زن

زنی که در ایام عده به سر می برد نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند تا این عده با پایان برسد . هرکس زنی که در عده طلاق یا عده وفات است را با علم به عده و حرمت نکاح برای خود عقد کند ، عقد باطل است و زن بر آن شخص حرام ابدی می شود .

3-طلاق بار سوم و نهم

در صورتی که زن پس از ازدواج از همسر خود طلاق بگیرد و این اتفاق سه مرتبه تکرار شود ، برای بار چهارم دیگر نمی تواند با همان مرد ازدواج کند . بلکه شخص دیگری تحت عنوان مُحَلّل باید با آن زن ازدواج کند . در صورتی که این قضیه سه دفعه تکرار شود ، برای بار نهم ، آن زن و مرد به هم حرام ابدی می شوند .

4- کُفر

بر اساس قانون و فقه ، در مواردی نکاح به دلیل کفر یکی از زوجین باطل است . مثلا زن مسلمان نمی تواند با مرد کافر ازدواج کند .

5- اِحرام

عقد در حال احرام باطل است و در صورتی که زن و مرد نسبت به آن آگاهی داشته باشند ، حرام ابدی می شوند .

5- خارجی بودن

طبق ماده1060قانون مدني: ازدواج زن ايراني با تبعه دولت خارجه در مواردی هم كه مانع قانوني نداردموكول به اجازه مخصوص ازطرف دولت است. دولت می تواند ازدواج بعضی از مأموران خود با زنی که تَبَعه خارج باشد را موکول به اجازه نماید . بعلاوه اینکه ازدواج زن ایرانی با تَبعه خارجی نیز در مواردی موکول به اجازه مخصوص است.

 

شرایط صحت نكاح در قانون مدنی

ماده ۱۰۶۲

نکاح واقع می‌شود به ایجاب و قبول به الفاظی که صریحاً دلالت بر قصد ازدواج نماید.

ماده ۱۰۶۳

ایجاب و قبول ممکن است از طرف خود مرد و زن صادر شود یا از طرف اشخاصی که قانوناً حق عقد دارند.

ماده ۱۰۶۴

عاقد باید عاقل و بالغ و قاصد باشد

ماده ۱۰۶۵

توالی عرفی ایجاب و قبول شرط صحت عقد است.

ماده ۱۰۶۶

هر گاه یکی از متعاقدین یا هر دو لال باشند عقد به اشاره از طرف لال نیز واقع می‌شود مشروط بر این که به طور وضوح حاکی از انشای عقد باشد.

ماده ۱۰۶۷

تعیین زن و شوهر به نحوی که برای هیچ یک از طرفین در شخص طرف دیگر شبهه نباشد شرط صحت نکاح است. توضيح اينكه درصورتي كه مرد قبل از ازدواج به دروغ صفاتي را مطرح يا داراي بيماری صعب العلاج بوده و اين را از زن مخفي نمايد و پس از عقد آشكار شود، زن مي تواند بعنوان تدليس درازدواج تقاضاي فسخ نكاح نمايد.  

ماده ۱۰۶۸

تعلیق در عقد موجب بطلان است.

ماده ۱۰۶۹

شرط خیار فسخ نسبت به عقد نکاح باطل است ولی در نکاح دائم شرط خیار نسبت به صداق جایز است مشروط بر این که مدت آن معین باشد و بعد از فسخ مثل آن است که اصلاً مهر ذکر نشده است.

ماده ۱۰۷۰

رضای زوجین شرط نفوذ عقد است و هر گاه مکره بعد از زوال کره، عقد را اجازه کند نافذ است مگر این که اکراه به درجه‌ای بوده که عاقد فاقد قصد باشد.

وكالت درنكاح

1)هر یک از مرد و زن می تواند برای عقد نکاح وکالت به غیر دهد.(ماده 1071)

توضیح – شخصی را که به عنوان وکیل منسوب می کنند می تواند خودش عاقد نیز باشد و یا اینکه شخص دیگری را برای این کار معین کند. مانند اغلب عقودی که در حال حاضر انجام می گیرد. زوجین وکالت به عاقد می دهند.

2)در صورتی که وکالت بطور اطلاق داده شود وکیل نمی تواند موکله را برای خود تزویج کند، مگر اینگه این اذن صریحا به او داده شده باشد.(ماده 1072)

توضیح – اگر به صورت مطلق یعنی بدون هیچ قید و شرطی و یا اشاره به شخصی وکالت عقد ازدواج را به وکیل بدهند، او نمی تواند زن را (موکله ) برای خود عقد کند مگر اینکه زن خودش چنین اجازه ای داده باشد .

3)اگر وکیل از آنچه که موکل درباره شخص، مهر یا خصوصیات دیگر معین کرده تخلف کند ،صحت عقد متوقف بر تنفیذ موکل خواهد بود.(ماده 1073)

تنفیذ: تایید کردن

اگر وکیل از روی اختیار و بدون اطلاع موکل شرایط عقد و مهر و ... را تغییر دهد و موکل پس از عقد متوجه شود ،در صورتی که شرایط جدید را بپذیرد عقد صحیح است در غیر اینصورت باطل است .

 

انواع نكاح:

ا-نكاح منقطع(موقت)

2- نكاح دايم

نكاح وقتي منقطع است كه برای مدت معيني واقع شده باشد(.ماده1075قانون مدني)  

درنكاح موقت مدت بايد معين شود و ذكر مدت امري الزامي مي باشد واگر مادام كه  به اثبات نرسد نكاح بدون مدت و دايم تلقي خواهدشد. بنابراين اگر بين نكاح دايم ونكاح موقت اختلاف حاصل شود اصل برنكاح دايم است.

بنابراين نكاح وقتي منقطع است كه براي مدتي معين شده باشد و تعبير صيغه ی 99 ساله نيز حكايت از عقد موقت دارد.

شرایط صیغه موقت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • خواندن خطبه صيغه موقت يا همان خواندن صيغه محرميت
  • خواندن صيغه موقت توسط فرد عاقل و بالغ (نیازی به گرفتن وکیل نیست، همچنین اگر زن و مرد به عربی مسلط نيستند می توانند صیغه ازدواج موقت را به فارسی بخوانند.)
  • تعیین مهریه و مدت زمان نکاح موقت
  • تراضی زوجین به ازدواج

 

-عقد موقت بدون اجازه ی پدر جایز نیست. این موضوع از سوی بسیاری از مراجع تأیید شده و حتی ازدواج موقت بدون اذن پدر را باطل دانسته اند. شرایط صیغه موقت بدون اجازه پدر تنها توسط برخی مراجع آن هم در صورتی ذکر شده است که دختر قبلا ازدواج کرده باشد یا پدر یا ولی پدری در دسترس یا در قید حیات نباشد. عده ای نیز فتوا داده اند که ازدواج موقت دختری که مستقل است و صلاح کار خود را می داند بدون مانع است.

 اذن در نکاح یه چه نحوی است؟

صيغه کردن زن باید به این صورت باشد که زن در هنگام جاری شدن عقد موقت، در نکاح دائم یا نکاح موقت مرد دیگری نباشد و در صورتی که قبلا ازدواج کرده است، عده وی تمام شده باشد (عده ازدواج دائم در حدود ۳ ماه و عده صیغه موقت در حدود ۴۵ روز است).

آیا صیغه برای مرد متاهل امکان پذیر است؟

لازم به ذکر است قانون ازدواج موقت در سال های اخیر کمی اصلاح شده و موادی را برای شرایط صیغه موقت برای مرد متاهل منظور کرده است. از جمله این قوانین می توان به موارد زیر اشاره نمود:

قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۸۲ به صراحت اشاره ای به اجازه ارتباط مرد به صورت همزمان با چند زن نکرده است. همچنین به استناد ماده ۳ قانون مدنی، باید در هر موضوعی به عرف جامعه توجه نمود. لذا با توجه به اینکه در قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ اشاره ای به تعداد مجاز زوجات مرد نکرده است، می توان به عرف جامعه رجوع نمود، اما همچنان از نظر فقها ۴ همسر مباح است.

مهم ترین تفاوت های نکاح دایم و موقت :

1-ارث در نکاح دایم و موقت : مطابق ماده ۹۴۰ قانون مدنی زوجین که زوجیت آن ها دایمی ( نه موقت ) باشد از یکدیگر ارث می برند. از آن جایی که این قاعده آمره بوده و خلاف آن مخالف قانون آمره و باطل است، لذا این امکان وجود نخواهد داشت که زوجه در نکاح موقت جزء ورثه زوج محسوب شده و بتواند از وی ارث ببرد، لذا اگر زوجین توارث را جزء شروط ضمن عقد آورده باشند، به دلیل نامشروع بودن شرط ، شرط باطل است.

2-نفقه در نکاح دایم و موقت : ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی در خصوص برقراری مهر، نفقه و سایر حقوق و تکالیف زوجین مندرج در قانون در مقابل یکدیگر به محض انعقاد عقد نکاح گفته شده است، ماده فوق بیانگر این موضوع است که تکلیف به دادن مهر و نفقه از تاریخ انعقاد عقد نکاح شروع می شود، و اما باید توجه داشت حکم این ماده مطابق با ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی[۱] مطلق نبوده و در نکاح موقت التزام زوج به دادن نفقه ریشه ای قراردادی داشته و عواملی چون مدت نکاح، داشتن فرزند و از این قبیل دلیلی بر تراضی طرفین مبنی بر پرداخت نفقه می باشدکه در این حالت اگر زوج نفقه مشروط را نپرداخته و الزام وی نیز ممکن نباشد، زوجه می تواند الزام زوج به بذل مدت نکاح را از دادگاه بخواهد .

3-مهر در نکاح دایم و موقت : مطابق با ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی[۲] ، تعیین مهر در نکاح موقت شرط صحت نکاح است. اما در نکاح دایم اینطور نبوده و تعیین مهر شرط صحت عقد نیست و ممکن است نکاح بدون تعیین مهر واقع گردد که در صورت نزدیکی زن مستحق مهرالمثل می شود. نکته قابل توجه این است که در صورت بطلان عقد نکاح، اعم از دایم یا موقت و عدم نزدیکی بین زوجین، زوجه حق مهر نداشته و اگر مهر را گرفته باشد، زوج می تواند آن را استرداد کند.

ازدواج موقت در چه شرایطی انجام می شود؟

در حالت کلی ثبت ازدواج موقت لازم نیست مگر با توافق زن و مرد و یا باردار شدن زن ولی از آنجا که ثبت ازدواج دائم اجباری است و عدم ثبت برای مرد مجازات زندان در پی خواهد داشت، مردان به دو روش این ازدواج را ثبت می کنند یا اینکه به دادگاه مراجعه کرده و اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه می گیرند که اگر مرد وکیل داشته باشد و همسرش هم تمکین نکند این اجازه به راحتی قابل دریافت می باشد و یا اینکه ازدواج به صورت عادی انجام می شود و سپس همسر دوم از مرد شکایت میکند تا ازدواج را ثبت کند.

انحلال عقد نكاح:

عقدنكاح به فسخ يا به طلاق يا به بذل مدت درعقد انقطاع منحل ميشود.(ماده1120قانون مدني)

موارد فسخ نكاح

جنون هريك اززوجين به شرط استقراراعم ازاينكه مستمر ياادواري باشدبراي طرف مقابل موجب حق فسخ است.

عيوب ذيل درمردموجب حق فسخ براي زن خواهدبود:

1-خصاء

2-عنن به شرط اينكه ولو يكبار عمل زناشويي راانجام نداده باشد. براي اثبات عنن دادگاه ميتواند از طرق مختلف من جمله تحقيق از زوجين و توجه به اظهارات آنها و جلب نظر پزشكان متخصص ويا تشكيل كمسيون پزشكي استفاده نمايد و نظر پزشكي قانوني موضوعيت ندارد. عنين مردي است كه باهيچ زني قادر به مواقعه نيست.

3-مقطوع بودن آلت تناسلي به اندازه اي كه قادر به عمل زناشويي نباشد.

عيوب ذيل درزن موجب حق فسخ براي مردخواهد بود.

1-قرن 2-جذام 3-برص 4-افضاء 5-زمين گيري 6-نابينايي ازهردوچشم

عيوب زن درصورتي موجب حق فسخ براي مرد است كه عيب مزبور در حال عقد وجود داشته است و جنون و عنن مرد هرگاه بعد از عقد حادث شود موجب حق فسخ براي زن خواهدبود. هريك از زوجين كه قبل از عقد عالم به امراض مذكوره درطرف ديگربوده بعدازعقدحق نخواهد داشت.

هرگاه در يكي از طرفين صفت خاصي شرط شده باشد و بعد از عقد معلوم شود كه طرف مذكور فاقد وصف مقصود بوده براي طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذكور در عقد تصريح شده يا عقد متبانيا بران واقع شده باشد.

آدرس

تهران، خیابان مطهری، تقاطع میرزای شیرازی، پلاک ۲۱۰، طبقه اول

با ما تماس بگیرید

سوالی دارید؟

۰۹۱۲۴۱۶۰۷۲۹